Delta,
Füze, katı veya çoğunlukla sıvı yakıtla ( kerosen ve sıvı oksijen) çalışan, bir tepkili motorun verdiği itme gücüyle hareket eden hava aracına verilen isim.
Amerikan uzay füzeleri: Bunlardan küçüğü 24 m boyunda, 18 ton ağırlığında ve 450 tonluk itme gücüne sahip Scout füzeleridir. Bunu Thor-Agena D ve Delta füzesi takib eder. Delta 30 m. boyunda 80 tona varan itici güce sahiptir. Titan füzeleri bir seri olup, bunlardan Titan III-C iki çok büyük katı yakıt deposuna sahiptir. Her biri 500 tonluk itici güç verebilecek kapasitededir. Saturn seride daha kuvvetli itici güce sahiptir. Mesela Saturn I 60 m yüksekliğinde, 500 tonluk bir ayrılma itici kuvvete sahip füzedir. Özellikle Von Braun’un inşa ettiği Uz füzeleri Ay’a gitmek için kullanılan Saturn füzelerinin temelini meydana getirmiştir. Nitekim Almanya’yı batıdan ve doğudan işgal eden Amerikalılar ve Ruslar, Almanları füze endüstrilerinde çalıştırarak bugünkü dev uzay sanayiini meydana getirmişlerdir. Zamanımızda gerek klasik, gerekse nükleer patlayıcı başlıklar taşıyan füzeler, büyük gelişmeler göstermesine rağmen, füze denildiğinde akla daha çok uzaya gönderilenleri gelmektedir.
1954' te ABD ve SSCB hükümetleri 1957–58 Uluslararası Jeofizik yılında yapma uydular fırlatacaklarını açıkladılar. Bunu ilk başaran SSCB oldu. Bu ülkeden 4 Ekim 1957'de insansız uzay uydusu "Sputnik 1" fırlatıldı. (sputnik Rusça'da "yol arkadaşı" anlamına gelir.) Sputnik'in Dünya yörüngesine giren 836 kilogramlık kapsülündeki radyo vericisinin yaydığı sinyaller yerden alındı. "Sputnik 1" i Kasım 1957'de fırlatılan ilkinden çok daha büyük ve yarım ton ağırlığındaki "Sputnik 2" izledi. "Sputnik 2" de Dünya çevresinde dolanan ilk canlı unvanını kazanan Layka adlı bir köpek bulunuyordu. İlk ABD uydusu olan yalnızca 14 kg ağırlığındaki "Explorer 1" (explorer İngilizce'de "kâşif" anlamına gelir) Ocak 1958'de fırlatıldı. Bu uydu Dünya'nın magnetik alanına yakalanmış yüklü parçacıkların ekvatora paralel olarak ve yeryüzeyinden epeyce yüksekte oluşturdukları Van Ailen kuşaklarına ilişkin bilgiler gönderdi. SSCB'nin 1959'da fırlattığı uzay araştırma aracı "Luna 1" Ay'ın 6.000 km kadar yakınından geçti. Aynı yıl SSCB'nin fırlattığı "Luna 2" Ay'a çarptı; "Luna 3" de Ay'ın çevresinde dolanarak bize dönük olmayan yüzünün ilk fotoğraflarını gönderdi.
ABD de havacılık ve uzay araştırmalarını planlamak ve yönetmek üzere 1958' de kısa adı NASA olan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'ni kurdu. Ama SSCB bu alandaki üstünlüğünü korudu ve 12 Nisan 1961'de ilk insanlı uzay aracı "Vostok l"i fırlattı (vostok "doğu" demektir); bu aracın taşıdığı Yuri Gagarin (1934-68) Dünya çevresinde dolanan ilk insan oldu. Bundan kısa bir süre sonra ilk ABD' li astronotlar Alan Shepard ve Virgil Grissom "Mercury" adlı uzay aracıyla Dünya yörüngesine oturmaksızın kısa "seferler" yaptılar. İkinci SSCB kozmonotu German Stepanoviç Titov Ağustos 1961'de "Vostok 2" ile Dünya'nın çevresinde 17 kez dolandı. ABD' nin ilk insanlı yörünge uçuşunu ise Şubat 1962'de "Friendship 7" adlı uzay aracıyla Dünya'nın çevresini üç kez dolanan John Glenn yaptı (friendship "dostluk" demektir).
