Marn,
Pekmez toprağı,
İçinde silis, killi maddeler ve demir oksit bulunan kalkerlere marn denilir. Yeryüzünde geniş ölçüde yaygın olduğu için çimento yapımında hammadde olarak en fazla kullanılır. Jeolojik bakımdan marn, CaCO3’ın ve killi maddelerin aynı zamandaki çökelti teşekkülü sonucunda oluşmuş bir tortul kayaçtır. Oluşum bakımından tamamı ile sedimanter olup, diyajenez geçirmiş genellikle muntazam tabakalı olarak bulunur.
Marn oluşumu daha çok tektonik ve orojenik hareketlerin durulduğu sakin ortam koşullarında meydana gelir. Marnın rengi killi maddelere bağlı olarak sarıdan gri siyaha kadar değişir. Marn kalkere göre daha yumuşak olması nedeniyle kolay istihraç edilebilmekte, kırma ve öğütme enerji tüketimi düşük olmaktadır.
Kalsiyum karbonat, kile göre daha fazla ise buna kalker denir. Genel olarak sığ göllerde, bataklıklarda bulunur. Kalsiyum karbonat, muhtevasından dolayı Portland çimentosu imalatında ve asidik toprağı nötrleştirmek için zırai gayeyle, toprak ıslahında kullanılır.
