Azot, (Fr. azote, İng. nitrogen).Nitrojen.
Simgesi N.
Atom numarası 7, atom ağırlığı 14,008 g/mol, yoğunluğu 0,001251 g/cm³, Ergime noktası -210,00 °C, Kaynama noktası -195,79 °C olan ve havada beşte dört oranında bulunan, rengi, kokusu, tadı olmayan elementtir.
Fırın atmosferlerinde çok kullanılan, kokusuz, dingin bir gazın elementi olan Azot hava hacminin % 80’ini, canlı organizmanın protein maddelerinin % 16’sını oluşturan renksiz, kokusuz ve lezzetsiz çift atomlu soy gazdır. Protein, nükleik asit gibi bazı önemli moleküllerin yapısında yer alarak hücrenin yaşamasında önemli rol oynar. Azot ayrıca, amino asit, amonyak, nitrik asit, ve siyanür gibi önemli bileşikler de oluşturur. Nitratlı gübreler ekili arazilerin sulama sularıyla sürüklenerek akarsulara ve yeraltı sularına karışması büyük kirliliklerine sebep olmaktadır. Siyano (-CN) içeren bileşikler aşırı derecede zehirli tuzlar oluşturur ve tüm memeli canlılar için öldürücüdür.
Azot gazı, Sıvı fazda ; çift cidarlı , vakum ve perlit malzemesi ile yalıtılmış özel kriyojenik tanklar içinde depolanır ve nakledilir. Gaz fazda ; basınç altında boru hattı ile veya basınca dayanıklı , dikişsiz çelik tüpler içinde sıkıştırılmış olarak tedarik edilir. Günümüzde ise artık araba lastiklerini şişirmede kullanılır. Lastik şişirmekte nitrojen kullanmak havacılıkta kullanılan bir yöntem. Normal havanın içinde bulunan oksijenin meydana getirdiği korozyonu azaltmak ve yüksek sıcaklıklarda yanma riskini azaltmak için uçak lastikleri nitrojen ile şişirilir. Azot gazı (N2), Yüksek oranda boğucudur. Havadan biraz daha hafiftir. Azot korozif değildir, proses basıncına dayanıklı her türlü metal ile kullanılabilir. Azot zehirli değildir. Fakat uzun süre teneffüsü halinde basit boğucu gaz vazifesi görür, belirtileri hızlı ve güçlükle alınan teneffüs , mide bulantısı, kusma , hızla yorulma ve bilinç altının kapanmasına müteakip ölümdür.
Elde edilişi,
Azot, sodyum azidin (NaN3) ve amonyum dikromatın bozunması ile saf olarak elde edilebilir:
NaN3 → 2Na + 3N2 (300 °C)
(NH4)2Cr2O7 → N2 + Cr2O3 + 4H2O
Azot eldesinde kullanılan bir diğer yöntem ise, amonyağın kireç kaymağı ile reaksiyonudur:
2NH3 + 3Ca(OCl) → 3CaCl3 + N2 +3H2O
