İcadi,
Cehdi,
Ruhsati, Asıl adı Mustafa’dır.
Ruhsatî, H. 1251 (Miladî 1835) yılında Kangal’ ın Deliktaş köyünde doğmuştur. Bir köy şairi olan Ruhsatî, Sivas’ ın Deliktaş bucağında doğmuş ve ömrünün hemen hemen tamamını burada geçirmiştir.
Ruhsatî on iki yaşında öksüz ve yetim kalmış; bu bakımdan kuvvetli bir tahsil görememiştir. Ruhsati dört kere evlenmiş ve bu evliliklerden yirmi üç çocuğu olmuş. Eşlerinin adı sırasıyla şöyledir: Mihri, Ayşe, Fatma ve Mühimme. Bunlardan Mihri, oğlu Aşık Minhaci’ nin annesidir. Bazı kaynaklara göre temel anlamda bağlama derslerini Deli Derviş Feryadi’den aldı. Ruhsati’nin ayrıca 473 beyitlik aruzla yazılmış "Uğru ile Kadı" adlı bir hikayesi bulunmaktadır.
Ruhsatî, uzun müddet Deliktaş ağalarından Ali Ağa’nın yanında azap durmuştur. Kimi zaman Tecer’deki değirmenlerin su işlerinde çalışmış, kimi zaman da köyünde kiracılık, rençperlik ve çobanlık yapmıştır. Bazen de inşaatlarda bennelik (duvarcılık) yaptığı olmuştur. Zaman zaman gurbete çıkan Ruhsatî ömrünün sonlarında köyünde imamlık yapmıştır. Ömrü fakirlikle geçen Ruhsatî, ufak-tefek yardımlar haricinde kimseden arzuladığını bulamamıştır. Mezarı, doğduğu yer olan Deliktaş’tadır.
Fiziki olarak uzun boylu, beli bükük, çil yüzlü, çakır gözlü, sarı sakallı bir yapıya sahip olan Ruhsatî, karakter itibariyle de ideal insan vasıflarına sahiptir. Basiret, kanaat, tevazu ve izan sahibidir. Haramdan, koğ, ve gıybetten kaçınmış; sır saklamasını bilmiştir. Kimsenin azına çoğun karışmamış; kimsenin malına göz dikmemiştir. Samimi bir Müslüman olup İslâm Peygamberini aşk derecesinde sevmiştir. Önceki kaynaklarda Bektaşî olduğu ileri sürülmüşse de Ruhsatî, kendisinin de pek çok şiirinde belirttiği gibi Nakşibendi tarikatine mensup bir âşıktır.
Bazı kaynaklara göre Bektaşi bazılarına göre ise Nakşibendi tarikatından olan Ruhsati, Anadolu’nun birçok yerini dolaştı. Ruhsati mahlasından başka, bazı dönemler İcadi ve Cehdi mahlasıyla da şiirler yazdı.
Kaynak:
http://www.turkuler.com/
http://ozanlar.biz
