Çocukluk Amnezisi: Neden İlk Anılarımız Yok?
Doğduğumuz gün, ilk adımlarımız ve ilk kelimelerimiz hayatımızın dönüm noktalarıdır. Ancak bu önemli anıları hatırlayamamak, pek çok insan için bir muamma olmuştur. Bu durum, “çocukluk amnezisi” olarak adlandırılmaktadır ve nedenleri üzerine yıllar süren araştırmalar yapılmıştır.
Çocukluk Amnezisi Nedir?
Çocukluk amnezisi, çocukların 3-4 yaşına kadar olan dönemlerinde oluşturdukları anıların büyük bir kısmını hatırlayamamalarını ifade eder. Sinirbilimciler ve psikologlar, bu durumu açıklamak amacıyla çeşitli teoriler geliştirmiştir.
Erken Yaşlarda Anı Oluşumu
Yale Üniversitesi’nde profesör olan Nick Turk-Browne, bu konudaki tartışmaların iki temel soruya dayandığını belirtmektedir. İlk olarak, bebekler erken yaşta anılar oluşturuyor ancak daha sonra bunlara erişemiyor mu? Yoksa büyüdüklerinde hiç anı oluşturmuyorlar mı? Çoğu araştırmacı, uzun bir süre boyunca bebeklerin hafıza oluşturmadığını varsayıyordu.
Bebeklik Döneminde Hafıza Gelişimi
Bir başka hipotez, hipokampüs adlı beyin bölgesinin henüz tam olarak gelişmemiş olması nedeniyle bebeklerin yaklaşık dört yaşına kadar anı oluşturamadığıdır. Prof. Turk-Browne, bebeklik döneminde hipokampüsün boyutlarının iki kattan fazla arttığını belirtiyor. Bu, bebeklerin deneyimlerini depolamakta zorlanmasının bir nedeni olabilir.
Yeni Araştırmalar ve Hipokampüs
Prof. Turk-Browne’un bu yıl yaptığı bir çalışma, bebeklerin hipokampuste anı oluşturup oluşturmadıklarına dair yeni bir ışık tutmaktadır. Ekibi, 4 ile 24 ay arasındaki 26 bebeğe görüntüler gösterirken beyinlerini tarayarak hipokampüs aktivitelerini ölçmüştür. Eğer bebekler eski bir fotoğrafa daha uzun süre bakıyorsa, bunun o görüntüyü hatırladıklarının bir göstergesi olduğu sonucuna varmışlardır.
Anıların Yaşam Süresi ve Erişilebilirlik
Bu bulgular, hipokampüsün birinci yıldan sonra bile hafıza oluşturma yeteneğine sahip olduğunu göstermektedir. Ancak, “anılar nerede?” sorusu hala cevaplanmamıştır. 2023 yılında yapılan bir başka çalışmada, bebekken labirentten çıkış yolunu öğrenen farelerin, yetişkinliğe ulaştıklarında bu bilgiyi unuttukları gösterilmiştir.
Çocukluk Anılarının Sürekliliği
İngiltere’deki Westminster Üniversitesi’nde çalışan Catherine Loveday, çocukların en azından konuşabildikleri dönemlerde anı oluşturma yeteneğine sahip olduklarını düşünmektedir. Ancak zamanla bu anıların kaybolma ihtimali vardır. Prof. Loveday, hafızamızın derinliklerinde bu anıların kaybolup kaybolmadığını sorgulamaktadır.
Hafızanın Gerçekliği ve Anıların Yeniden Yapılandırılması
Bazı insanlar, bebeklik dönemine ait anılarını hatırlasa da, bu anıların gerçek olup olmadığını belirlemek oldukça zor bir süreçtir. Prof. Loveday, hafızanın her zaman bir yeniden yapılandırma süreci olduğunu ifade etmektedir. Bu durum, insanın deneyimlerini hatırlarken karşılaştığı zorlukları artırmaktadır.
Kimliğimizle İlişkisi
Çocukluk amnezisi, insanların kimlikleriyle çok yakından ilişkilidir. Prof. Turk-Browne, hayatın ilk yıllarında hatırlamadığımız bazı olayların, kimliğimiz üzerinde önemli bir etkiye sahip olabileceğini vurgulamaktadır. Bu durum, insanların kendileriyle ilgili düşünce süreçlerini zedeleyebilir.
Sonuç Olarak
Çocukluk amnezisi, hafızamızın doğasını anlamak için büyük bir meydan okumadır. Bilim insanları, bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini savunmaktadır. Gelecekte, çocukluk dönemine ait anıların nasıl oluştuğunu ve unutma süreçlerinin nasıl işlediğini daha iyi anlamamız mümkün olabilir.
https://merhabaizmir.com/neden-bebekligimizi-hatirlayamiyoruz/?utm_source=dlvrit