Sumak,
Anadolunun bir çok yöresinde yaygı, heybe, kuşak, yastık gibi şeylerin yapımında kullanılan bir dokuma türü.
Heybe, yaygı, kolan, kuşak gibi şeylerin yapımında kullanılan bir dokuma türü.
Sumak dokuma türleri;
Atkılı Sumak,
Atkısız Sumak Dokuma,
Ters Sumak Dokuma,
Atkılı Balıksırtı Sumak Dokuma.
Sumak dokumaları, ayrı renkteki desen alanları içinde, ayrı renkteki desen ipliklerinin çözgü çiftlerine devamlı olarak sarılması ile oluşur. Desen iplikleri, kendi alanında çözgülere dolandıktan sonra bazen arkadan yana veya yukarıya doğru geçerek aynı renkteki başka desen alanlarına dolanmasıyla da devam edebilir. Sumak dokumaları, desen ipliklerinin çözgülere dolanış biçimine ve desen iplikleri arasına atkı atılıp atılmamasına göre çeşitlenir.
Atkılı Sumak Dokumalar
Atkılı Düz Sumak Dokuması, Atkılı Ters Sumak Dokuması, Atkılı Balık Sırtı Sumak Dokuması, Atkılı Çapraz-Alternatif Sumak Dokuması.
Atkılı Düz Sumak Dokuması:
Desen ipliklerinin aynı yönde, çözgülere sarılması ile oluşur. Desen iplikleri her sırada, aynı şekilde üstten alta doğru veya alttan üste doğru dolanır.
Atkılı Ters Sumak:
Düz dokumanın tersine, desen ipliklerinin içten dışa doğru sarılmasıyla, dokumanın yüzünde daha kısa kabarıklıklarının oluşturulduğu sumak dokuma şeklidir. Kullanışlı bir dokuma meydana gelmediğinden fazla kullanılmaz. Dış görünüş olarak fitilli bir şekil aldığından düz zililere benzer ve daha çok diğer dokuma teknikleri ile karışık olarak dokunur.
Atkılı Balık Sırtı Sumak Dokumalar:
Desen ipliklerinin her sırada ters yönlerde çözgülere sarılması ile meydana gelen balıksırtı görünüşlü sumak dokumasıdır. Desen iplikleri çözgülere bir sıra sağa veya sola eğimli olarak, diğer sırada ise bunun tam tersine sarılarak, dokumaya balıksırtı görünüşü verilir ve araya atkı atılır. Bu tekniğe de gene Batı Anadolu’da bazı yaygılarda ve Orta Anadolu, Toroslar, Gaziantep, Malatya yöresinde rastlamak mümkündür.
Atkılı Çapraz Alternatif Sumak Dokuması :
Ters sumak dokumanın her sırada birer çözgü çifti kayarak dokunmuş şeklidir. Birinci sırada çözgü çiftleri arkadan gelip öne doğru ters bir şekilde sarıldıktan sonra ikinci sırada birer çözgü kayarak aynı şekilde çözgülere sarılır. Bazen 2, 3 çift çözgü birada sarılır. Yaygılar, çuvallar ve heybeler dokunmasında bu sumak tatbik edilir.
Atkısız Sumak dokumaları
Atkısız düz sumak dokuması, Atkısız ters sumak dokuması, Atkısız balık sırtı sumak dokuması, Atkısız çapraz alternatif sumak dokuması.
Atkısız düz sumak dokuması:
Araya atkı atılmadan dokunan sumak dokumasıdır. Bazı bölgelerimizde (Malatya, Gaziantep, Diyarbakır, Elazığ yöresinde) çorap dokuması olarak adlandırılır. Daha çok çuvalların yüzü bu şekilde dokunur. Sadece desen ipliklerinin çözgülere çifter çifter sarılması ile meydana gelir, atkı atılmaz bazı desen iplikleri motif boyunca arkadan atlayarak motifin başına geçer ve bu yüzden dokumanın yüzünde bir kabarıklık meydana gelir.
Atkısız balık sırtı sumak dokuması
Araya atkı atmadan birinci sıra üsten alta doğru desen ipliğinin çözgülere dolanması ile dokunuyorsa, ikinci sırada bunun tersi desen ipliklerinin çözgülere sarılması ile balıksırtı bir görünüş elde edilir fakat araya atkı atılmaz, bu da dokumaya çorap örgüsü hissi verir. Bu nedenle Güney Doğu Anadolu’da çorap dokuması olarak adlandırılır.
Atkısız çapraz alternatif sumak dokuması
Ters sumak dokumanın her sırada birer çözgü çifti kayarak dokunmuş şeklidir. Birinci sırada çözgü çiftleri arkadan gelip öne doğru ters bir şekilde sarıldıktan sonra ikinci sırada birer çözgü kayarak aynı şekilde çözgülere sarılır. Bazen 2, 3 çift çözgü birada sarılır. Bu sumak dokuma şekli hem atkılı hem de atkısız dokunabilir.
Yaygılar, çuvallar ve heybeler dokunmasında bu sumak tatbik edilir.
Kaynak: http://www.ismekkurslari.org
Sumak dokuma türleri;
Atkılı Sumak,
Atkısız Sumak Dokuma,
Ters Sumak Dokuma,
Atkılı Balıksırtı Sumak Dokuma.
Sumak dokumaları, ayrı renkteki desen alanları içinde, ayrı renkteki desen ipliklerinin çözgü çiftlerine devamlı olarak sarılması ile oluşur. Desen iplikleri, kendi alanında çözgülere dolandıktan sonra bazen arkadan yana veya yukarıya doğru geçerek aynı renkteki başka desen alanlarına dolanmasıyla da devam edebilir. Sumak dokumaları, desen ipliklerinin çözgülere dolanış biçimine ve desen iplikleri arasına atkı atılıp atılmamasına göre çeşitlenir.
Atkılı Sumak Dokumalar
Atkılı Düz Sumak Dokuması, Atkılı Ters Sumak Dokuması, Atkılı Balık Sırtı Sumak Dokuması, Atkılı Çapraz-Alternatif Sumak Dokuması.
Atkılı Düz Sumak Dokuması:
Desen ipliklerinin aynı yönde, çözgülere sarılması ile oluşur. Desen iplikleri her sırada, aynı şekilde üstten alta doğru veya alttan üste doğru dolanır.
Atkılı Ters Sumak:
Düz dokumanın tersine, desen ipliklerinin içten dışa doğru sarılmasıyla, dokumanın yüzünde daha kısa kabarıklıklarının oluşturulduğu sumak dokuma şeklidir. Kullanışlı bir dokuma meydana gelmediğinden fazla kullanılmaz. Dış görünüş olarak fitilli bir şekil aldığından düz zililere benzer ve daha çok diğer dokuma teknikleri ile karışık olarak dokunur.
Atkılı Balık Sırtı Sumak Dokumalar:
Desen ipliklerinin her sırada ters yönlerde çözgülere sarılması ile meydana gelen balıksırtı görünüşlü sumak dokumasıdır. Desen iplikleri çözgülere bir sıra sağa veya sola eğimli olarak, diğer sırada ise bunun tam tersine sarılarak, dokumaya balıksırtı görünüşü verilir ve araya atkı atılır. Bu tekniğe de gene Batı Anadolu’da bazı yaygılarda ve Orta Anadolu, Toroslar, Gaziantep, Malatya yöresinde rastlamak mümkündür.
Atkılı Çapraz Alternatif Sumak Dokuması :
Ters sumak dokumanın her sırada birer çözgü çifti kayarak dokunmuş şeklidir. Birinci sırada çözgü çiftleri arkadan gelip öne doğru ters bir şekilde sarıldıktan sonra ikinci sırada birer çözgü kayarak aynı şekilde çözgülere sarılır. Bazen 2, 3 çift çözgü birada sarılır. Yaygılar, çuvallar ve heybeler dokunmasında bu sumak tatbik edilir.
Atkısız Sumak dokumaları
Atkısız düz sumak dokuması, Atkısız ters sumak dokuması, Atkısız balık sırtı sumak dokuması, Atkısız çapraz alternatif sumak dokuması.
Atkısız düz sumak dokuması:
Araya atkı atılmadan dokunan sumak dokumasıdır. Bazı bölgelerimizde (Malatya, Gaziantep, Diyarbakır, Elazığ yöresinde) çorap dokuması olarak adlandırılır. Daha çok çuvalların yüzü bu şekilde dokunur. Sadece desen ipliklerinin çözgülere çifter çifter sarılması ile meydana gelir, atkı atılmaz bazı desen iplikleri motif boyunca arkadan atlayarak motifin başına geçer ve bu yüzden dokumanın yüzünde bir kabarıklık meydana gelir.
Atkısız balık sırtı sumak dokuması
Araya atkı atmadan birinci sıra üsten alta doğru desen ipliğinin çözgülere dolanması ile dokunuyorsa, ikinci sırada bunun tersi desen ipliklerinin çözgülere sarılması ile balıksırtı bir görünüş elde edilir fakat araya atkı atılmaz, bu da dokumaya çorap örgüsü hissi verir. Bu nedenle Güney Doğu Anadolu’da çorap dokuması olarak adlandırılır.
Atkısız çapraz alternatif sumak dokuması
Ters sumak dokumanın her sırada birer çözgü çifti kayarak dokunmuş şeklidir. Birinci sırada çözgü çiftleri arkadan gelip öne doğru ters bir şekilde sarıldıktan sonra ikinci sırada birer çözgü kayarak aynı şekilde çözgülere sarılır. Bazen 2, 3 çift çözgü birada sarılır. Bu sumak dokuma şekli hem atkılı hem de atkısız dokunabilir.
Yaygılar, çuvallar ve heybeler dokunmasında bu sumak tatbik edilir.
Kaynak: http://www.ismekkurslari.org
