Egzama,
Mayasıl, (Arapça).
Tende kızartı, kaşınma, sulanma, kabuk bağlama vb. doku bozukluklarıyla kendini gösteren ve bulaşıcı olmayan bir deri hastalığı, egzama.
Mayasıl diye bilinen egzama, derinin sulanması ile meydana gelen bir iltihaptır. Tıp dilinde; Erythema pernio denir. Deride kaşıntıya yol açan, sıkıntı verici ve genellikle alerji kökenli bir hastalıktır. Dermatit olarak da bilinen egzamanın başlıca özellikleri deride kızarıklık (eritem), içi sıvı dolu keseciklerin oluşması, pullanma, kalınlaşma ve sertleşmedir (likenleşme). Bunlar çoğu olguda birbirini izleyen aşamalar olarak ortaya çıkar. Bunlarla birlikte çok şiddetli de olabilen kaşıntı görülür. Egzama büyük ölçüde alerjik nedenlere bağlıdır. Kaşıntı ve kızartı ile ortaya çıkar.
Egzama akut ya da kronik, yaş ve kuru egzama gibi türleri olabilir. Klasik kabul edilen akut biçiminde deride kızanklık, içi sıvı dolu keseciklerin oluşması ve bu keseciklerin patlamasıyla deride sulanma (eksüdasyon) görülür. Kronik biçiminin başlıca özelliği ise derinin kalınlaşıp sertleşmesidir. Derinin kalınlaşması iltihabın ve kaşınmanm uzun sürmesinin sonucudur. Egzamalann yüzde 70' i yabancı maddelerle temasa bağlıdır (temas dermatiti); yüzde 16' sı ise atopik dermatit adıyla anılan alerjik deri hastalığıdu. Atopik demıatit hastalığa yatkınlığın (diyatez) çok fazla ölduğu küçük ve genç yaşlarda başlar. Vücudun belirli hastalıklara yatkın olması durumuna diyatez derıir (örneğin eklem iltihabı diyatezi olan kişi eklem hastalıklanna, kanda ürik asit diyatezi olan kişi de gut hastalığına kolay yakalanır). Egzama olgularının yüzde 8' i derideki yağ bezlerinin aşın yağ salgılamasına bağlıdır (seboreik dermatit) ve daha çok yenidoğanda kabuklanma biçiminde görülür. Kalan yüzde 6'sını da terleme bozukluğuna (dishidroz) bağlı egzamalar oluşturur.
Nedenleri;
Ruhsal olabileceği gibi alerjik tepkiler veya deriyi tahriş eden maddeler de olabilir. Bazı kimselerde de ırsidir. Vücudun hemen hemen her yerinde görülebilir ve bulundukları yere göre isimlendirilirler. Tedavinin ilk prensibi; üzülmemek ve egzamalı yerleri kaşımamaktır. Ayrıca, su ve sabunlu sudan olduğu kadar uzak kalmak da gerekir. Su yerine permanganatlı su ve rivanollu su kullanılır. Perhiz yapılır. Acılı, baharatlı ve yağlı yenmez.
